سهیلاعمری"مزارشریف"
پروژهٔ جدید دستگاه برق در مزار شریف
ﺣﺪﻭﺩ ﺑﻴﺴﺖ ﻫﺰاﺭ ﺧﺎﻧﻮاﺩﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺎﺕ ﻛﺎﺭﺗﻪ ﻭﺣﺪﺕ. ﻋﻠﻲ ﭼﻮﭘﺎﻥ ﻭاﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ اﺯ ﺭﻭﺷﻨﻲ ﺑﺮﻕ ﺟﺪﻳﺪ مستفید ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ.
ﻣﺴﻮﻻﻥ ﺩﺭ رﻳﺎﺳﺖ ﺑﻠﺦ ﺑﺮﺷﻨﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ اﻳﻦ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺗﻮانستند ﺑﺮاﻱ ﺑﻴﺴﺖ ﻫﺰاﺭ ﺧﺎﻧﻮاﺩﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺎﺕ ﻛﺎﺭﺗﻪ ﻭﺣﺪﺕ, ﻋﻠﻲ ﭼﻮﭘﺎﻥ و اﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ 1.5 ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻳﻮﺭو ﺑﺮﻕ ﺟﺪﻳﺪ اﺣﻴﺎ ﻛﻨﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﻲ اﻓﺰاﻳﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺗﺮاﻧﺴﻔﺎﺭﻡ ﻧﺼﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﻭﻱ ﻣﻲ اﻓﺰاﻳﺪ ﻣﺪﺕ اﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊه 17,ﻣﺎﻩ ﺭا ﻃﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ .
اﻧﺠﻨﻴﺮ ﺣﻤﻴﺪﻟﻠﻪ ﺣﻤﻴﺪ ﺭﻳﺲ ﺑﻠﺦ ﺑﺮﺷﻨﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺑﺮاﻱ ﺑﻴﺴﺖ ﻫﺰاﺭ ﺧﺎﻧﻮاﺩﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺎﺕ ﻛﺎﺭﺗﻪ ﻭﺣﺪﺕ. ﻋﻠﻲ ﭼﻮﭘﺎﻥ. ﻭاﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺷﻬﺮ ﻣﺰاﺭﺷﺮﻳﻒ اﺯ ﺭﻭﺷﻨﻲ ﺑﺮﻕ ﺟﺪﻳﺪ مستفید ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻭﻱ ﻣﻲ اﻓﺰاﻳﺪ اﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺑﺎﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺗﻂﺒﻴﻖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺁﻗﺎﻱ ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ. ﻫﺰﻳﻨﻪ اﻳﻦ ﭘرﻭژﻩ 1.5,ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻳﻮﺭو ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ و ﺩﺭ 17,ﻣﺎﻩ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺑﺸﻴﺮ اﺣﻤﺪ ﺗﻮﺣﻴﺪﻱ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﻭﻻﻳﺖ ﺑﻠﺦ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪﻩ ﮔﺎﻥ اﻳﻦ ﺳﺎﺣﺎﺕ ﻭﻻﻳﺖ ﺑﻠﺦ اﺯ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﺮﻕ ﻣﻌﻴﺎﺭﻱ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺩاﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎایجاﺩ اﻳﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﻗﻲ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
اﺯﺳﻮﻱ ﻫﻢ ﺷﻤﺎﺭي اﺯ ﺑﺎﺷﻨﺪﻩ اﻳﻦ ﮔﺬﺭ ﻫﺎ اﺯ اﻳﺠﺎﺩ ﺑﺮﻗﻲ ﺟﺪﻳﺪ اﺣﺴﺎﺱ ﺧﺮﺳﻨﺪﻱ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮﻗﻲ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺷﺎﻥ اﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﺮﻗﻲ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻬﻢ ﺩاﺷﺘﻨﺪ ﺳﭙﺎﺱ ﮔﺬاﺭﻱ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ .
اﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﺴﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮاﻱ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ اﺳﺘﻴﺸﻦ ﺑﺮﻕ ﺭا ﺑﺮاﻱ ﻗﻮﻝ اﺭﺩﻭﻱ 209 ﺷﺎﻫﻴﻦ، ﻗﻮﻣﺎﻧﺪاﻧﻲ اﻣﻨﻴﻪ ﺑﻠﺦ و ﻟﻮا ﻧﻆﻢ ﻋﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎﻝ اﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻗﺮاﺭ گفته ﻫﺎﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﻗﻮاﻱ ﻫﻮاﻳﻲ ﺷﻤﺎﻝ ﻧﻴﺰ اﺯ ﺑﺮﻗﻲ ﺩﻭﻟﺘﻲ مستفید ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.
****
افغانستان از لحاظ منابع زیر زمینی ثروتمندترین کشور جهان نام گرفت
روزنامه نیویارک تایمز در گزارشی درباره معادن افغانستان نوشته است که افغانستان از لحاظ منابع زیر زمینی ثروتمندترین کشور جهان است.
به گزارش خبرگزاری جمهور به نقل از تلویزیون یک، نیویارک تایمز نوشته که میزان ذخایر تازه کشف شده لیتیوم، آهن، مس، کوبالت و طلا در جنوب افغانستان به اندازهیی است که میتواند این کشور فقیر را به یکی از کشورهای مهم جهان تبدیل کند.
در این گزارش آمده است که ارزش لیتیوم افغانستان برابر با نفت عربستان است و ذخایر مس افغانستان با بزرگترین ذخیره مس شیلی برابری می کند.
منبع افزوده، معدن حاجی گگ، دو میلیارد تُن ذخیره آهن دارد، اورانیوم افغانستان در جهان بینظیر است و ارزش گاز افغانستان یک تریلیون دالر است.
در گزارش آمده است که حتی زمرد افغانستان از زمرد کلمبیا و الماس افغانستان از الماس افریقا هم با کیفیت تر است.
نیویارک تایمز در این گزارش خود اشاره نکرده است که این معلومات را با استناد به کدام اسناد و مدارک به دست آورده است.
در همین حال دیدبان شفافیت میگوید که حکومت افغانستان توانایی مدیریت منابع زیرزمینی کشور را ندارد و هراس افگنان و زورمندان بیشترین سود را از استخراج غیرقانون معادن افغانستان به دست میآورند.
ناصر تیموری، پژوهشگر دیدبان شفافیت در این مورد به تلویزیون یک گفته است: "متاسفانه هیچ نشانهای وجود ندارد که دولت افغانستان توانایی مدیریت این منابع را داشته باشد. برعکس نشانههای وجود دارد که سکتور معادن افغانستان در یک پرتگاه خطرناکی قرار دارد و منابع عایداتی سکتور افغانستان توسط شورشیان برای ادامهی جنگ و توسط گروههای مافیایی و جنایی برای کارهای جناییشان علیه مردم افغانستان استفاده میشود".
جدا از این، سالانه پنجاه میلیارد متر مکعب آب افغانستان به گونه رایگان به کشورهای همسایه سرازیر میشود که ارزش آن۵۰ میلیار د دالر برآورد شده است.
با این وجود هرچند منابع زیرزمینی در حال حاضر بزرگترین ثروت افغانستان دانسته میشود، اما بسیاریها باور دارند که اگر این منابع به گونه درست مدیریت نشود حتا به جای فرصت به چالش و تهدید برای افغانستان بدل شده میتواند؛ زیرا هراسافگنان و گروههای مافیایی از این منابع سوء استفاده کرده و از عواید آن بر ضد افغانستان کار خواهند گرفت.
شاید افغانستان از محدود کشورهای جهان باشد که منابع زیر زمینی فراوان اما دست نخورده دارد.
به همین دلیل برخیها میگویند افغانها مردم ثروتمند اما فقیر اند؛ زیرا نتوانسته از منابع فراوان طبیعی خوده بهره ببرند.
شماری از آگاهان امور ثبات سیاسی را زاده ثبات اقتصادی میدانند و باور دارند که افغانستان میتواند با استفادهی درست ثبات سیاسی را در کشور حاکم کند.
سید مسعود، استاد دانشگاه در این مورد گفت: "ما در پی ثبات سیاسی هستیم . ثبات سیاسی از ثبات اقتصادی ایجاد میشود".
مقامهای وزارت معادن افغانستان تاکنون به این گزارش واکنشی نشان نداده است.
****
رشد نوین اقتصادی
رشد نوین اقتصادی به نوع توسعه اقتصادی کشورهای توسعه یافته اروپای غربی، آمریکا، کانادا، استرالیا و جاپان اطلاق می شود. کوزنتس در سخنرانی خود هنگام دریافت جایزه نوبل رشد اقتصادی نوین را اینطور تعریف کرد “افزایش بلند مدت ظرفیت تولید به منظور افزایش عرضه کل تا بتوان نیازهای جمعیت را تامین کرد. افزایش ظرفیت بلند مدت تولید بستگی به ترقیات نوین فنی و تطبیق آن با شرایط نهادی و ایدئولوژیک مورد تقاضای آن دارد.” این تعریف از سه جزء اصلی تشکیل شده است:
1- رشد اقتصادی یک ملت از طریق افزایش مداوم در عرضه کالا و خدمات مشخص می گردد.
2- پیشرفت تکنولوژی و ترقیات فنی عامل پر اهمیتی در رشد اقتصادی است که رشد بازدهی برای تولید کالاهای مرود نیاز جمعیت را تعیین می کند.
3- برای استفاده بهتر و موثرتر از تکنولوژی مدرن و توسعه داخلی و توسعه داخلی آن، تطبیق شرایط ایدئولوژیک و نهادی برای استفاده موثرتر از نوآوری ها در توسط دانش انسانی ضروری است. برای مثال تکنولوژی مدرن با شرایط اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه به دلیل بیسوادی و فقدان مهارتهای لازم وفق نمی دهد.
خصوصیات رشد نوین اقتصادی:
کوزنتس برای رشد نوین اقتصادی شش خصوصیت اصلی را بر می شمارد که از تعریف تولید ملی و اجرای آن مشتق می شود. از میان این شش خصوصیت دو مشخصه کمی است و مروبط می شود تولید ملی و رشد جمعیت، دو مشخصه مربوط می شوند به اشتغال و ساختار و زیربنای اقتصاد و دو مشخصه دیگر مربوط به روابط بین المللی هستند.
این شش مشخصه عبارتند از:
-
رشد سریع تولید ناخالص سرانه ملی و جمعیت
-
افزایش بازدهی و بهره وری
-
نرخ زیاد تغییرات زیربنایی
-
شهرنشینی
-
گسترش برون مرزی فعالیت های اقتصادی کشورهای توسعه یافته
-
جریانهای بین المللی کار، کالا و سرمایه
****
زن کلید ثروت خانواده
مسایل اقتصاد خانواده بر دو محور "در آمد" و "مصرف" استوار است، که هر یک نیازمند مدیریت خاص و اصول پذیرفته شده خودش میباشد. .ولی درین میان نقش زن خانواده در توسعه و ترویج فرهنگ صحیح مصرف و پس انداز از همه بیشتر، مهم و قابل توجه است، زیرا زن میتواند هم منحیث کلید ثروت و سعادت خانواده نقش ایفا کند.
و هم برعکس زمینۀ فقر و بدبختی خانواده را فراهم سازد.
در گذشته عایدات معمولأ براساس باور ها و ارزش های فرهنگی بر عهده مرد و مدیریت مصرف بردوش خانم خانواده بود. ولی در حال حاضر البته در پیمانه وسیع زن نیز وارد عرصه " درآمد ها " شده که بر جایگاه و احترام زن افزوده است.
بدین ترتیب متوجه میشویم که زن با درایت، مدبر دلسوز و آینده نگر، نه تنها مهم ترین و سخت ترین کار دنیا یعنی تربیت فرزندان را بردوش دارد، بلکه در عرصه در آمد پولی بخصوص در زمینه مصرف و پس انداز و در یک کلمه شگوفائی اقتصادی خانواده نقش اساسی و کلیدی میتواند ایفا کند.
پس اصل اول را به مدیریت زن اختصاص میدهیم.
مدیریت زن خانواده:
نفش و تاثیر زنان در مدیریت اقتصادی خانواده و حل مشکلات اقتصادی خیلی مهم و حیاتی است، زن مدیر و کار فهم اقتصاد خانواده را طوری مدیریت وکنترول میکند که حتی در سخت ترین ناملایمات اقتصادی و بحران مالی اعضای خانواده بخصوص مرد خانه احساس تغییر وکمبود فاحشی را در زندگی اقتصادی خانواده نمیکنند.
متاسفانه زنانی هم هستند که مصرف گزاف و تجمل پرست و ولخرج اند و میزان زیادی از در آ مد خود و یا همسرشان را خرج مسایلی میکنند که شایسته زندگی پر افتخار نیست وکه بعد از مدتی جز پشمانی و حسرت چاره دیگر ندارد. در کنار آن چنین زنان نا عاقبت اندیش اند که متاسفانه فرزندان مشابه خود را پرورش میدهند که صرفاٌ گیرنده اند و مصرف کننده و باردوش خانواده و اجتماع بزرگ میشوند.
متاسفانه چنین بانوان نظام خوب خانواده را هرچند درآمد بالائی هم اگر داشته باشند درهم میکشند و فقر و تنگدستی ببار میاورند و زمینه ساز ناتوانی مرد و بدبختی و حسرت خود و خانواده خویش میگردند.
پس بر بانوان عزیز است تاضمن تربیت سالم فرزندان شان و ایجاد فضای محبت و عشق در مدیریت اقتصاد خانواده بخصوص در مصارف و مقداری پس انداز پولی نقش کلیدی و ثابت خویش را به طور احسن ایفا نمایند تا باشد نه بنا پایه های رفاه و سعادت خود و خانواده خویش را ثابت و استوار نگهدارند بلکه منحیث یک زن مدیر و آگاه مورد محبت و احترام شوهر و اعضای خانواده و همقطاران خویش قرار گیرند.
برنامه ریزی کنید:
هرچند بسیاری از افراد معتقد اند که پول خوشبختی میاورد اما مدیریت پول بیشتر از آن مایه شادی و نشاط در خانواده میگردد.
برنامه ریزی برای دخل و خرج خانه و زندگی از مهمترین گامهای اولیه برای حل مشکلات اقتصادی است. هرکس بنابر درآمدی که دارد، باید برای دستیابی به اهداف خویش تلاش کند. به سخن دیگر انکه اهداف ما باید قابل دسترس باشند، هرگز نمیتوان خانه دار شد اگر به دنبال خانه ای باشیم که قیمتش با درآمد ما سازگار نیست.
به همین دلیل لازم است با یک برنامه ریزی دقیق و حساب شده پیش برویم. برای سهولت درین کار، بهتر است با واقع بینی اولیت های زندگی تان را مشخص نمایند، سپس برای رسیدن به آنها اهداف و راه های کوتاه مدت و بلند مدت تعین کنید.
برای موفقیت بیشتر در برنامه ریزی مالی خانواده توصیه میشود دفترچه ای را تهیه نمایند و اهداف خود و خانواده تان و مدت زمانی را که برای رسیدن به آنها نیازمند هستید یاداشت ، و آن را با اعضای خانواده شریک سازید. با این کار خواهید توانست هدفمند و طبق برنامه پیش بروید و موفق شوید.
پس انداز کنید:
فردا هر روز در کمین شماست، برای پیشگیری از روز های بی پولی و نداشتن بودجه لازم است پس انداز کنید. اگرچه شاید در آمد تان بقدری نباشد که بتواند پس انداز قابل توجهی داشته باشید، اما باید سعی کنید با هر میزان در آمدی که دارید به حد اقل پولی که برای روز مبادا میتوانید جمع کنید، اکتفا کنید. با پس اندازهای اندک اندک مقدار قابل توجهی پول ذخیره کنید که درروز های سخت، درست هنگام بروز حوادث پیش بینی نشده ای چون بیماری، تصادف، نیازمندی یکی از عزیزان و غیره، به کمک آن پس انداز کم، مشکل بزرگی را رفع نماید چه بجا گفته اند قطره قطره دریا میشود.
از سوی دیگر، این پس انداز میتواند درمان درد روز های زندگی باشد که انتظارش را نداشتید، و همچنان در صورت ضرورت خانواده و اعضای آن را در دست یابی به اهداف خوب شان یاری میکند و ترس و دلهره تان را نیزدر پیش آمد روزهای دشوار زندگی به حداقل میرساند.
****